Συμπληρωματικές Ερωτήσεις και Ασκήσεις στην ενότητα "Το νερό ως διαλύτης"

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Συμπληρωματικές ερωτήσεις και ασκήσεις με στόχο την εμπέδωση και την επανάληψη των εννοιών, σε μορφή φύλλου εργασίας με κενά για την άμεση επίλυση των ερωτήσεων.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

3.1. ΝΕΡΟ: Υπάρχει παντού. Η παρουσία του νερού στη φύση

1. Το ……% της επιφάνειας της Γης καλύπτεται από νερό. Στην ατμόσφαιρα το νερό βρίσκεται σε ………….κατάσταση και ονομάζεται ……………….. Το νερό στη φύση μεταβαίνει συνεχώς από τη Γη στην …………………………και αντίστροφα με μια διαδικασία η οποία ονομάζεται …………….του …………………

2. Ο Τρίτος Κόσμος μαστίζεται από την έλλειψη πόσιμου νερού. Πολλές φορές οι άνθρωποι χρειάζεται να περπατήσουν πολλά χιλιόμετρα σε αντίξοες συνθήκες για να εξασφαλίσουν λίγο πόσιμο νερό.

Η πιθανή έλλειψη του απαραίτητου νερού στο μέλλον και για τις αναπτυγμένες χώρες αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους φόβους της ανθρωπότητας.

Να εξηγήσετε γιατί, αν και το 71% της Γης καλύπτεται από νερό, παρατηρούνται αυτά τα φαινόμενα.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1 Kg	Απαιτούμενο νερό σε L
Μπίρα	10
Ατσάλι	250
Χαρτί	500
Ζάχαρη	80
Κρέας	22.000
Ψωμί	600

3. Στον διπλανό πίνακα δίνονται οι ποσότητες νερού που απαιτούνται για την παρασκευή 1 kg καθενός από τα προϊόντα που αναφέρονται.

Να παρατηρήσετε τις ποσότητες του νερού και να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις.

α. Το ατσάλι δεν περιέχει νερό. Πώς δικαιολογείται η κατανάλωση νερού για τη βιομηχανική παραγωγή του;

β. Πώς δικαιολογείται η τεράστια διαφορά σε λίτρα νερού για την παραγωγή της ζάχαρης και του κρέατος;

………………………………………………………….………………………………………………………………….

………………………………………………………………….…………………………………………………………

γ. Ποια από τα προϊόντα αυτά περιέχουν νερό;

δ. Να κατασκευάσετε ραβδόγραμμα στο διπλανό διάγραμμα στο οποίο να φαίνεται η απαιτούμενη ποσότητα νερού για την παραγωγή 1 kg καθενός από τα προϊόντα που αναφέρονται στον πίνακα. Στον κατακόρυφο άξονα να βάλετε την ποσότητα του νερού σε L.

4. Να αναφέρετε τρεις καθημερινές δραστηριότητες στις οποίες καταναλώνεται νερό. Για τις δραστηριότητες που αναφέρατε να προτείνετε τρόπους με τους οποίους θα περιοριστεί η σπατάλη του νερού.

Για τις δραστηριότητες που αναφέρατε να προτείνετε τρόπους με τους οποίους θα περιοριστεί η σπατάλη του νερού.

3.2. ΝΕΡΟ: Η έννοια της ανίχνευσης: Ανίχνευση της παρουσίας του νερού – Υλικά της καθημερινής ζωής που περιέχουν νερό

1. Αν βγάλουμε από το ψυγείο ένα παγωμένο κουτάκι με αναψυκτικό και το αφήσουμε στο τραπέζι, θα δούμε ότι σύντομα στην εξωτερική επιφάνεια θα σχηματιστούν σταγόνες νερού. Πώς ερμηνεύεται αυτό;

2. Πώς είναι δυνατό να επιβεβαιώσουμε πειραματικά την ύπαρξη νερού σε ένα αναψυκτικό ή στο γάλα;

3. Να παρατηρήσετε την διπλανή διαφάνεια προσεκτικά και να εξηγήσετε ποια από τα προϊόντα που αναφέρονται περιέχουν νερό.

Αναψυκτικό:……………………………………………………………….

Ασετόν:……………………………………………………………….

Γάλα:……………………………………………………………….

Ξύδι :……………………………………………………………….

Λάδι :……………………………………………………………….

Υδροχλωρικό οξύ :……………………………………………………

Υγρό σαπούνι :…………………………………………………………

Βενζίνη :……………………………………………………………….

Τσίπουρο:……………………………………………………………….

3.3. Μείγματα - Διαλύματα

1. Ποια μείγματα ονομάζονται ομογενή; Να δώσετε δύο παραδείγματα ομογενών μειγμάτων.

2. Ποια μείγματα ονομάζονται ετερογενή; Να δώσετε δύο παραδείγματα ετερογενών μειγμάτων.

3. α. Αν σε ένα μείγμα διακρίνονται με το μικροσκόπιο τρία διαφορετικά είδη σωματιδίων, τι είδους μείγμα είναι αυτό;

β. Το μείγμα αυτό θα έχει ίδιες ιδιότητες σε όλη του τη μάζα; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

4. i. Πότε ένα μείγμα δύο ή περισσότερων συστατικών χαρακτηρίζεται διάλυμα;

ii. Ποιο συστατικό ενός διαλύματος χαρακτηρίζεται διαλύτης;

5. α. Πότε ένα διάλυμα χαρακτηρίζεται υδατικό;

β. Είναι δυνατό μια ουσία να μη διαλύεται στο νερό, αλλά να διαλύεται σε κάποια άλλη ουσία; Να αναφέρετε ένα παράδειγμα για να υποστηρίξετε την άποψή σας.

γ. Να αναφέρετε δύο παραδείγματα υδατικών διαλυμάτων και ένα παράδειγμα στο οποίο διαλύτης είναι μια άλλη ουσία.

Α: Μείγματα	Β: Χαρακτηρισμός
1. Αίμα	α. Ομογενές
2. Αλατοπίπερο	β. Ετερογενές
3. Ζαχαρόνερο
4. Γρανίτης
5. Αναψυκτικό-κόλα
6. Ψωμί
7. Αλατόνερο
8. Σοκολατούχο γάλα

6.Να αντιστοιχίσετε τα μείγματα της στήλης Α στον χαρακτηρισμό που τους ταιριάζει στη στήλη Β.

7. Να επιλέξετε ποιες από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

α. Αν ένα διάλυμα αλατιού σε νερό μοιραστεί σε τέσσερα δοχεία, η γεύση του αλατόνερου και στα τέσσερα θα είναι το ίδιο αλμυρή.

β. Όλα τα διαλύματα είναι σε υγρή κατάσταση.

γ. Το νερό ονομάζεται παγκόσμιος διαλύτης γιατί διαλύει όλες ανεξαιρέτως τις ουσίες.

δ. Οι ακουαρέλες (υδατοχρώματα) είναι χρώματα τα οποία διαλύονται στο νερό.

ε. Δεν υπάρχουν άλλοι διαλύτες εκτός από το νερό.

στ. Οποιαδήποτε ποσότητα μιας ουσίας που είναι ευδιάλυτη στο νερό μπορεί να διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα νερού.

ζ. Το αλάτι είναι ευδιάλυτο στο νερό, επομένως είναι ευδιάλυτο και στη βενζίνη.

Α: ουσία	Β: διαλύτης
1. λίπος	α. νερό
2. ζάχαρη	β. βενζίνη
3. βερνίκι νυχιών	γ. ασετόν
4. αλάτι

8. Να αντιστοιχίσετε καθεμία από τις ουσίες της στήλης Α σε έναν διαλύτη στη στήλη Β στον οποίο πιστεύετε ότι μπορεί να διαλυθεί.

3.4. ΝΕΡΟ: Μέθοδοι διαχωρισμού μειγμάτων

1. Γιατί είναι απαραίτητο σε διάφορες περιπτώσεις να διαχωρίζουμε ένα μείγμα στα συστατικά του;

2. Να εξηγήσετε ποιες μέθοδοι διαχωρισμού μειγμάτων είναι κατάλληλες για τον διαχωρισμό του κάθε μείγματος και να αναφέρετε ένα παράδειγμα σε κάθε περίπτωση.

α. Ενός ετερογενούς μείγματος στερεού-υγρού;

β. Ενός διαλύματος στερεού-υγρού, αν μας ενδιαφέρει να παραλάβουμε μόνο το στερεό;

γ. Ενός διαλύματος στερεού-υγρού, αν μας ενδιαφέρει να παραλάβουμε και το στερεό και τον διαλύτη;

δ. Ενός μεταλλεύματος που περιέχει σίδηρο;

3. Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.:

α. Για να παραλάβουμε ζάχαρη από ζαχαρόνερο χρησιμοποιείται η τεχνική της απόσταξης.

β. Η εκχύλιση είναι η μέθοδος με την οποία οι αρωματικές ουσίες από τα φύλλα από το τσάι περνούν στο ρόφημα.

γ. Το μείγμα στερεών απορριμμάτων στους μπλε κάδους ανακύκλωσης μπορεί να διαχωριστεί στα συστατικά του μόνο με διαλογή.

δ. Για το διαχωρισμό της άμμου από το θαλασσινό νερό χρησιμοποιείται η τεχνική της απόσταξης.

………………………………………………………….………………………………………………………………….

………………………………………………………………….…………………………………………………………

ε. Για το διαχωρισμό του τσίπουρου από τον μούστο χρησιμοποιείται η τεχνική της απόσταξης.

3.5. Περιεκτικότητα διαλυμάτων

1. Να επιλέξετε ποιες από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες , και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

α. Αν ένα διάλυμα αλατιού 12% m/v μοιραστεί σε τέσσερα δοχεία, η περιεκτικότητα του αλατόνερου σε αλάτι και στα τέσσερα θα είναι 12% m/v.

β. Αν σε ένα διάλυμα ζάχαρης προσθέσουμε νερό, η περιεκτικότητα του διαλύματος θα παραμείνει σταθερή.

γ. Αν σε ένα διάλυμα ζάχαρης προσθέσουμε λίγη ζάχαρη, η περιεκτικότητα του διαλύματος θα ελαττωθεί.

δ. Ένα υδατικό διάλυμα με περιεκτικότητα 6% m/m σε αμμωνία περιέχει 6 g αμμωνίας σε 100 g νερό.

ε. Όταν διαλύσουμε 5 g αλάτι σε 95 g νερό παίρνουμε ένα διάλυμα με περιεκτικότητα 5% m/v.

στ. Τα καθαριστικά που χρησιμοποιούνται για να καθαρίσουν την πέτρα από τις λεκάνες της τουαλέτας έχουν περιεκτικότητα 15% m/v σε υδροχλωρικό οξύ, δηλαδή περιέχουν 15 g υδροχλωρικό οξύ σε 85 mL νερό.

2. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις.

α. Η περιεκτικότητα στα εκατό μάζα σε όγκο εκφράζει τα …………………. της διαλυμένης ουσίας σε ………………… .

β. Μεταξύ δύο υδατικών διαλυμάτων ζάχαρης με περιεκτικότητες 10 % m/v και 30 % m/v πιο πυκνό είναι το διάλυμα που έχει περιεκτικότητα ………………… .

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ ΣΤΗΝ %m/m ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Στο σχολικό εργαστήριο θέλουμε να παρασκευάσουμε 2 kg αλατόνερο, δηλαδή διάλυμα νατριοχλωριδίου περιεκτικότητας 10% m/m. Πόσα γραμμάρια αλάτι και πόσα γραμμάρια νερό θα πρέπει να αναμείξουμε;

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. α. Πόσα γραμμάρια γλυκόζης και πόσα γραμμάρια νερού πρέπει να αναμείξουμε για να παρασκευάσουμε 200 g διαλύματος γλυκόζης 6% m/m;

β. Μεταφέρουμε 20 g του διαλύματος της γλυκόζης σε μία άλλη φιάλη. Ποια είναι η περιεκτικότητα του διαλύματος στη νέα φιάλη;

3. Το τουρσί είναι μία μέθοδος συντήρησης των λαχανικών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Για την παρασκευή του κόβουμε τα λαχανικά σε μικρά κομμάτια τα τοποθετούμε σε ένα καθαρό και αποστειρωμένο δοχείο, και τα καλύπτουμε με ένα υδατικό διάλυμα που περιέχει ξίδι και αλάτι.

Για την παρασκευή του διαλύματος αναμειγνύουμε 750 g νερό, 750 g ξίδι, 200 g ζάχαρη και 50 g αλάτι.

α. Η μάζα του διαλύματος που σχηματίστηκε είναι ίση με ………….

β. Η % m/m περιεκτικότητα του διαλύματος σε αλάτι είναι ……………

γ. Η % m/m περιεκτικότητα του διαλύματος σε ζάχαρη είναι ……………

4. α. Πόσα γραμμάρια χλωριούχο νάτριο περιέχονται σε 400 g διαλύματος Δ1 περιεκτικότητας 5% m/m σε χλωριούχο νάτριο;

β. Στο διάλυμα Δ1 προσθέτουμε 10 g χλωριούχο νάτριο και ανακατεύουμε καλά ώστε να διαλυθεί πλήρως. Ποια είναι η % m/m περιεκτικότητα του νέου διαλύματος;

5. Ανακατεύουμε 8 kg ντομάτες που κοστίζουν 1 € ανά kg με 12 kg ντομάτες που κοστίζουν 1,40 € ανά kg.

α. Ποια είναι η μάζα του «μείγματος» που θα φτιάξουμε; …………………………………………….

β. Πόσο κοστίζουν συνολικά οι ντομάτες που αγοράσαμε; …………………………………………

γ. Πόσο κοστίζει το μείγμα που φτιάξαμε ανά kg; …………………………………………

6. Σε 200 g διαλύματος Δ1 περιεκτικότητας 12,5% m/m σε ζάχαρη προσθέτουμε 25 g ζάχαρης και ανακατεύουμε για να διαλυθεί η ζάχαρη, οπότε δημιουργείται ένα νέο διάλυμα Δ2.

α. Ποια είναι η μάζα του διαλύματος Δ2; …………………………………………

β. Πόσα γραμμάρια ζάχαρης περιέχονται στο διάλυμα Δ2; …………………………………………

γ. Ποια είναι η % m/m περιεκτικότητα του διαλύματος Δ2; …………………………………………

7. Διαθέτουμε 200 g διαλύματος Δ1 περιεκτικότητας 10% m/m σε χλωριούχο νάτριο και 300 g διαλύματος Δ2 περιεκτικότητας 16% m/m σε χλωριούχο νάτριο.

α. Πόσα γραμμάρια χλωριούχου νατρίου περιέχονται σε 200 g Δ1;

β. Πόσα γραμμάρια χλωριούχου νατρίου περιέχονται σε 300 g Δ2;

γ. Αναμειγνύουμε το διάλυμα Δ1 με το διάλυμα Δ2.

i. Ποια η μάζα του τελικού διαλύματος Δ3; …………………………………………………………….

ii. Πόσα γραμμάρια χλωριούχου νατρίου περιέχονται στο Δ3; …………………………………….

iii. Ποια η % m/m περιεκτικότητα του Δ3; ………………………………………….

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ ΣΤΗΝ %m/v ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Πόσα γραμμάρια υδροχλωρίου περιέχονται σε

α. 50 mL διαλύματος περιεκτικότητας 10% m/v;

……………………………………………………………………………………………………………

β. 0,8 L διαλύματος περιεκτικότητας 20% m/v;

……………………………………………………………………………………………………………

2. Σε μία κωνική φιάλη ρίχνουμε 4 g ζάχαρης και νερό και ανακατεύουμε, ώστε να διαλυθεί όλη η ζάχαρη. Στη συνέχεια μεταφέρουμε το διάλυμα σε ογκομετρικό σωλήνα. Μέχρι ποιον όγκο πρέπει να αραιώσουμε το διάλυμα με νερό, ώστε το διάλυμα να έχει περιεκτικότητα 2% m/v;

3. Σε ογκομετρική φιάλη των 500 mL εισάγονται 40 g υδροχλωρικού οξέος και στη συνέχεια προστίθεται νερό μέχρι την ένδειξη των 200 mL.

α. Η % m/v περιεκτικότητα του διαλύματος που παράγεται είναι …….

β. Η ογκομετρική φιάλη συμπληρώνεται με νερό μέχρι τη χαραγή. Η περιεκτικότητα του αραιωμένου διαλύματος μπορεί να είναι:

8% m/v 2. 20% m/v 3. 30% m/v

Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας

3. Ένα μπουκάλι αναψυκτικού αναγράφει ότι το περιεχόμενό του είναι 300 mL και έχει περιεκτικότητα σε ζάχαρη 8% m/v.

α. Πόσα γραμμάρια ζάχαρης θα καταναλώσει ένα παιδί που θα πιει αυτό το αναψυκτικό;

β. H πυκνότητα του υγρού αναψυκτικού είναι 1,1 g/mL. Nα βρεθεί η μάζα του.

γ. Ποια είναι η % m/m περιεκτικότητα του αναψυκτικού σε ζάχαρη;

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ ΣΤΗΝ %v/v ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Πόσα mL καθαρής αιθανόλης (οινοπνεύματος) περιέχονται σε

α. 150 mL κρασιού 12% vol ή 12% v/v;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

β. 150 mL ουίσκι 40% vol ή 40% v/v;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

γ. Δεδομένου ότι η μεγάλη κατανάλωση οινοπνεύματος προκαλεί βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό, τι είναι προτιμότερο να καταναλώσει ένας άνθρωπος, 150 mL κρασιού ή 80 mL ουίσκι;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Πού περιέχεται περισσότερο οινόπνευμα, σε ένα μπουκάλι μπίρας που περιέχει 500 mL περιεκτικότητας 5% v/v ή σε δύο ποτηράκια κρασί περιεκτικότητας 11% v/v αν το κάθε ποτηράκι περιέχει 100 mL κρασιού;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Για να παρασκευάσουμε ένα χειροποίητο αντισηπτικό, αναμειγνύουμε σε αποστειρωμένο δοχείο

830 mL οινόπνευμα καθαρό
40 mL οξυζενέ 3% m/v
15 mL τζελ από αλόη
115 mL νερό βρασμένο κρύο
Λίγες σταγόνες από κάποιο αιθέριο έλαιο της αρεσκείας σας (λεβάντα, κανέλα, τριαντάφυλλο).

και αναδεύουμε πολύ καλά, ώστε το μείγμα να γίνει ομογενές.

α. Ο όγκος του αντισηπτικού που παρασκευάσαμε είναι: ……………….

β. Η % v/v περιεκτικότητα του αντισηπτικού σε οινόπνευμα είναι ………….

γ. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά για να είναι αποτελεσματικό ένα αντισηπτικό να έχει τουλάχιστον 70% v/v οινόπνευμα; Είναι το αντισηπτικό που παρασκευάσαμε αποτελεσματικό;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Εμφάνιση Απαντήσεων