Ολοκληρώνοντας αυτή την εργαστηριακή άσκηση θα καταφέρεις…
Να εντοπίζεις τα μείγματα ως συστήματα που προκύπτουν από την ανάμειξη δύο ή περισσότερων άλλων χημικών ουσιών σε υλικά και αντικείμενα από την καθημερινή ζωή, όπως για παράδειγμα: λάδι και νερό στο καντίλι (ετερογενές) ζάχαρη, χρωστικές και νερό στο τσάι (ομογενές), αναψυκτικό και το αέριο που περιέχει, πραγματοποιώντας δοκιμές.
Καλό είναι να γνωρίζουμε…
Αν έχεις ανακατέψει το ζεστό σου γάλα για να το γλυκάνεις με μέλι, αν έχεις φάει παγωτό παρφέ κι αν πίνεις φρεσκοστυμμένο χυμό πορτοκάλι, τότε έχεις ασχοληθεί σοβαρά με ομογενή και ετερογενή μείγματα. Όταν ένα μείγμα έχει ομοιόμορφη σύσταση σε όλη του την έκταση και τα συστατικά του μείγματος δεν διακρίνονται ούτε με το μάτι ούτε με το μικροσκόπιο, είναι ομογενές. Ένα μίγμα που δεν έχει ομοιόμορφη σύσταση σε όλη του την έκταση και τα συστατικά του διακρίνονται με το μάτι ή με το μικροσκόπιο, είναι ετερογενές μείγμα.
Τρεις ομάδες ευσυνείδητων χωρικών (εσείς!) των αντίστοιχων δραστήριων συλλόγων, αναλαμβάνουν δράση:
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
| Σύλλογος Καφεκοπτών «ο Μερακλής» | Σύλλογος Γαλακτοκόμων «Γαργάλατα» | Σύλλογος Αιμοδοτών «Kalos_Ini» | |
| Παρατηρούμε – διερωτόμαστε: | Παρατηρήστε το δείγμα σας. Ποιες πληροφορίες θα θέλατε να γνωρίζετε γι’ αυτό; ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… |
||
| Υποθέτουμε – Προβλέπουμε:
|
Το δείγμα σας είναι ομογενές ή ετερογενές μείγμα; ………………………..
Πώς πιστεύετε ότι θα επηρεαστούν τα χαρακτηριστικά του αν προσθέσετε α. ζάχαρη ……………… β. γάλα……………… γ. καφέ; ………………….. |
||
| Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε: | Καφέ, γάλα, προσομοίωμα αίματος*, σταγονόμετρα, μεγεθυντικό φακό, μικροσκόπιο, λεμόνι ή ξίδι, ύαλο ωρολογίου (ή διαφανή θήκη εγγράφων., χαρτί κουζίνας, νερό, οδοντογλυφίδα, κασετίνα μικροσκοπίου, καλυπτρίδες και αντικειμενοφόρους πλάκες.
Συσκευή φυγοκέντρησης με δοκιμαστικούς σωλήνες. |
||
| Πειραματιζόμαστε: | Τοποθετήστε μία σταγόνα από το μείγμα σας στην ύαλο ωρολογίου. Ανακατέψτε την με την οδοντογλυφίδα. Εξετάστε την προσεκτικά. | ||
| α. Προσθέστε μία σταγόνα γάλα
β. Σε νέα σταγόνα δείγματος προσθέστε μία σταγόνα ξίδι ή λεμόνι |
α. Προσθέστε μία σταγόνα καφέ
β. Σε νέα σταγόνα δείγματος προσθέστε μία σταγόνα ξίδι ή λεμόνι |
α. Προσθέστε μία σταγόνα γάλα
β. Σε νέα σταγόνα δείγματος προσθέστε μία σταγόνα ξίδι ή λεμόνι |
|
|
|||
| Παρατηρούμε – Διερωτόμαστε: |
|
||
| Καταγράφουμε: |
|
||
| Αξιολογούμε – Συγκρίνουμε με την πρόβλεψη: | Επιβεβαιώθηκαν / Διαψεύστηκαν οι προβλέψεις μας.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. |
||
| Συμπεραίνουμε: | Το δείγμα καφέ που εξετάσαμε είναι: | Το δείγμα γάλακτος που εξετάσαμε είναι: | Το δείγμα «αίματος» που εξετάσαμε είναι: |
| καθαρή ουσία και μάλιστα χημική ένωση | καθαρή ουσία και μάλιστα χημική ένωση | καθαρή ουσία και μάλιστα χημική ένωση | |
| χημικό στοιχείο | χημικό στοιχείο | χημικό στοιχείο | |
| ομογενές μείγμα | ομογενές μείγμα | ομογενές μείγμα | |
| ετερογενές μείγμα | ετερογενές μείγμα | ετερογενές μείγμα | |
| Επικοινωνούμε: | Να σχεδιάσετε μια μικρή αφίσα με τις εικόνες που παρατηρήσατε στο μικροσκόπιο. Για ενημέρωση των συγχωριανών σας, η αφίσα θα
τοποθετηθεί σε πολυσύχναστα σημεία του Πειραματοχωριού. |
||
| Ο αστυνομικός εντόπισε ρήγμα στην οροφή της δεξαμενής, κοκκινόχωμα στο νερό και κατεστραμμένα φίλτρα στο δίκτυο. Ο εργολάβος συνελήφθη. | |||
Σημειώσεις προς εκπαιδευτικούς:
Για την παρασκευή του προσομοιώματος αίματος, ενδεικτικά, χρησιμοποιούμε:
4 κουταλιές της σούπας σιρόπι καλαμποκιού, 4 σταγόνες κόκκινο χρώμα τροφίμων και μισό κουταλάκι του γλυκού κακάο.
Εμπέδωση – Συζήτηση
1. Μείγμα είναι:
| α. Το παγωτό | δ. Το θαλασσινό νερό | ||
| β. Το κοκτέιλ ανανά | ε. Όλα τα προηγούμενα | ||
| γ. Το χώμα |
2. Ομογενές μείγμα είναι
| α. Το χαλασμένο γάλα | δ. Το θρομβωμένο αίμα | ||
| β. Ο ελληνικός καφές | ε. Το λασπωμένο νερό. | ||
| γ. Το πόσιμο νερό |
3. Ετερογενές μείγμα είναι:
| α. Ο καφές φίλτρου | γ. Το πόσιμο νερό | ||
| β. Το φρέσκο συσκευασμένο γάλα | δ. Ο φρεσκοστυμμένος χυμός πορτοκαλιού. |