Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΦΑΣΜΑ
Ο ήλιος εκπέμπει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, ένα πολύ μικρό μέρος της οποίας είναι το ορατό φως. Στο ένα όριο του ορατού φωτός είναι η υπέρυθρη ακτινοβολία, η οποία είναι θερμαντική, και στο άλλο η υπεριώδης η οποία είναι ιονίζουσα, δηλαδή μετατρέπει άτομα ή συγκροτήματα ατόμων σε ιόντα.
Καιρός και κλίμα
Ο καιρός περιγράφει τι συμβαίνει στο περιβάλλον σε έναν καθορισμένο τόπο, μία καθορισμένη χρονική στιγμή. Ο καιρός αλλάζει πολύ γρήγορα σε έναν τόπο, ακόμη και κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Το κλίμα περιγράφει το σύνολο των φαινομένων που συμβαίνουν στο περιβάλλον για μία ορισμένη χρονική περίοδο, σε έναν ορισμένο τόπο. Στην περιγραφή του κλίματος περιλαμβάνονται οι μέσες θερμοκρασίες, οι εποχές, τα ακραία φαινόμενα, όπως οι τυφώνες, οι καταιγίδες κ.ά.
Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ
Ατμόσφαιρα ονομάζεται το στρώμα των αερίων που περιβάλλει τη Γη και συγκρατείται γύρω από αυτήν εξαιτίας της βαρύτητας, δηλαδή της δύναμης με την οποία η Γη έλκει τα σώματα προς το κέντρο της.
Η ατμόσφαιρα έχει ύψος περίπου 1600 km. Η πυκνότητα της ατμόσφαιρας ελαττώνεται και η σύστασή της μεταβάλλεται όσο αυξάνεται το ύψος από την επιφάνεια της Γης.
Το στρώμα της ατμόσφαιρας που βρίσκεται πιο κοντά στην επιφάνεια της Γης ονομάζεται τροπόσφαιρα. H τροπόσφαιρα είναι το στρώμα της ατμόσφαιρας στο οποίο υπάρχει ζωή και εκδηλώνονται τα καιρικά φαινόμενα. Η τροπόσφαιρα έχει ύψος περίπου 12 km και συνήθως η θερμοκρασία της ελαττώνεται όσο αυξάνεται το ύψος.
- Το στρώμα της ατμόσφαιρας που βρίσκεται μετά την τροπόσφαιρα ονομάζεται στρατόσφαιρα. Στη στρατόσφαιρα υπάρχει η μεγαλύτερη ποσότητα όζοντος. Το όζον της στρατόσφαιρας απορροφά ένα μέρος από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία, η οποία είναι βλαβερή για όλες τις μορφές ζωής στη Γη. Στην στρατόσφαιρα η θερμοκρασία αυξάνεται όσο αυξάνεται το ύψος, γιατί το όζον αλληλεπιδρά με την υπεριώδη ακτινοβολία και η θερμοκρασία αυξάνεται.
Σε ύψος μεγαλύτερο από 50 km από την επιφάνεια της Γης αρχίζει η μεσόσφαιρα.
- Το τελευταίο στρώμα της ατμόσφαιρας ονομάζεται ιονόσφαιρα ή θερμόσφαιρα.
Στη θερμόσφαιρα υπάρχουν πολύ λίγα σωματίδια και τα περισσότερα σε μορφή ιόντων, εξαιτίας της υπεριώδους ακτινοβολίας.
Το φαινόμενο του θερμοκηπίου
Ο Ήλιος εκπέμπει ακτινοβολία, ένα πολύ μικρό μέρος της οποίας φτάνει στη Γη. Στη Γη ένα μέρος της ακτινοβολίας ανακλάται στην ατμόσφαιρα προς το διάστημα και το υπόλοιπο περνά μέσα από την ατμόσφαιρα. Στη στρατόσφαιρα απορροφάται ένα μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας η οποία είναι βλαβερή και η υπόλοιπη φτάνει στην επιφάνεια της Γης. Στην επιφάνεια ένα μέρος της ακτινοβολίας απορροφάται και τη θερμαίνει, και το υπόλοιπο ανακλάται. Ορισμένα από τα αέρια που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα έχουν την ικανότητα να ανακλούν την υπέρυθρη ακτινοβολία, αναγκάζοντάς τη να επιστρέφει στην επιφάνεια της Γης πολλές φορές και έτσι η θερμοκρασία της να φτάνει κατά μέσο όρο τους 15οC, θερμοκρασία κατάλληλη για τη συντήρηση της ζωής. Η διαδικασία αυτή, των διαδοχικών ανακλάσεων της υπέρυθρης ακτινοβολίας μεταξύ Γης και ατμόσφαιρας, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα τη θέρμανση της Γης, ονομάζεται φαινόμενο του θερμοκηπίου (γιατί μοιάζει με τη διαδικασία θέρμανσης του εσωτερικού των θερμοκηπίων). Τα κυριότερα αέρια του θερμοκηπίου είναι το CO2 και το μεθάνιο.
Ο άνθρακας διοξείδιο επηρεάζει το κλίμα
Η αύξηση της ποσότητας του CO2 στην ατμόσφαιρα είναι πιθανό να οδηγήσει σε σταδιακή αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη επειδή μεγαλύτερη ποσότητα ακτινοβολίας εγκλωβίζεται στην ατμόσφαιρα και δεν θα μπορεί να διαφύγει στο διάστημα. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Γης είναι ένα σοβαρό περιβαλλοντικό θέμα που επηρεάζει το κλίμα και είναι γνωστό ως υπερθέρμανση του πλανήτη.
Γιατί αυξήθηκε η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα;Οι ποσότητες του CO2 στην ατμόσφαιρα έχουν αυξηθεί σημαντικά εξαιτίας
- της μεγάλης χρήσης των ορυκτών καυσίμων, για κάλυψη των αστικών (θέρμανση – κίνηση – ηλεκτρική ενέργεια) και βιομηχανικών ενεργειακών μας αναγκών
- της αποψίλωσης των δασικών εκτάσεων, είτε για να μετατραπούν σε βοσκοτόπια είτε σε περιοχές κατοικίας ή λόγω φυσικών καταστροφών, όπως μεγάλες πυρκαγιές, καθώς τα δένδρα απορροφούν μεγάλες ποσότητες CO2 κατά την διαδικασία της φωτοσύνθεσης.
Οι επιπτώσεις από την υπερθέρμανση της Γης
Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Γης θα οδηγήσει σε σημαντικές μεταβολές στο κλίμα με
- αύξηση της συχνότητας ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως έντονες βροχοπτώσεις, τυφώνες και καύσωνες
- περιόδους μεγάλης ξηρασίας, με αποτέλεσμα την ερημοποίηση περιοχών του πλανήτη που τώρα είναι εύφορες
- μεγάλες δασικές πυρκαγιές
- λιώσιμο των πάγων στους πόλους, με αποτελέσματα την καταστροφή του οικοσυστήματος και την άνοδο της στάθμης των ωκεανών που θα έχει ως συνέπεια να πλημμυρίσουν πολλές παράκτιες περιοχές κ.ά.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος
Η διεθνής κοινότητα: Σε διεθνές επίπεδο έχει προταθεί και έχει υπογραφεί από πολλές, αλλά όχι όλες, τις χώρες το Πρωτόκολλο του Κιότο, με βάση το οποίο όλες οι χώρες είναι υποχρεωμένες να περιορίσουν τις εκπομπές CO2 μέσα σε ορισμένα όρια. Ο σταδιακός περιορισμός προβλέπεται να επιτευχθεί με χρήση πιο φιλικών καυσίμων (καύσιμο υδρογόνο, βιοντίζελ) και αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων από ήπιες και εναλλακτικές μορφές ενέργειας, όπως η ηλιακή, η αιολική, η γεωθερμική κ.ά.
Οι πολίτες: Αναγκαίο μέτρο είναι η εξοικονόμηση ενέργειας με περιορισμό των ενεργειακών αναγκών για θέρμανση και ψύξη, μετακίνηση με τα μαζικά μέσα μεταφοράς, περιορισμό στην άσκοπη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, ανακύκλωση για εξοικονόμηση ενέργειας και φυσικών πόρων, και κυρίως αλλαγή νοοτροπίας σε ό,τι αφορά τις ενεργειακές μας ανάγκες
Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ
Συμφωνία του Παρισιού – Βικιπαίδεια